Canh tác năng suất (Yield farming) hay canh tác lợi suất đang là một trào lưu kiếm tiền khủng bằng cách góp thanh khoản tạo lập thị trường tự động. Thu nhập từ nó có thể lên đến 10.000%, vâng 10.000% chứ không phải 1000% lãi mỗi năm. Tuy nhiên, thị trường cũng đã bắt đầu xuất hiện những dự án scam hoặc rất tào lao, vì thế nếu bạn có ý định tham gia hãy nghiên cứu kỹ về thị trường này cũng như cộng đồng của dự án mà bạn đầu tư.
Đây là bài viết của nhà giao dịch có tiếng EXCAVO trên tradingview, về những gì anh hiểu về thị trường DeFi, trình bày một cái nhìn đơn giản và dễ hiểu cho tất cả những ai không rành về công nghệ blockchain hay thị trường DeFi.
Giới thiệu về nhà tạo lập thị trường tự động (AMM)
Tôi muốn khám phá kinh tế học của mã thông báo ZRX và Kyber cho bài viết này nhưng do sự quan tâm ngày càng tăng đối với “lợi nhuận”, tôi nghĩ rằng sẽ tốt hơn nếu tóm tắt lại cách mà các nền tảng không cho vay đang bắt đầu tận dụng vốn nhàn rỗi để mang lại lợi nhuận. Đặc biệt, chúng ta sẽ khám phá b a dự án tiêu biểu Curve, Balancer và Uniswap cho phần này. Cả ba có một điểm chung – chúng là cơ sở hạ tầng quan trọng để trao đổi tài sản kỹ thuật số này sang tài sản kỹ thuật số khác mà không cần người quản lý tập trung. Để hiểu vai trò của chúng, trước tiên chúng ta cần biết tại sao chúng lại quan trọng.
Lưu ý: Phần này được viết với những người có thể không có trải nghiệm đối với DeFi hoặc lý do tại sao mục này lại quan trọng. Bạn có thể bỏ qua các phần và bắt đầu với Uniswap mà không cần đọc tất cả phần này.
Automated market-maker (AMM): nhà tạo lập thị trường tự động
Làm thế nào và tại sao
Giao dịch tài sản kỹ thuật số từ tài sản này sang tài sản khác chủ yếu dựa vào lòng tin. Bạn có nhớ anh chàng đã bán chiếc bánh pizza của mình với giá 10.000 Bitcoin không? Anh ta phải đảm bảo người mà anh ta đang chuyển Bitcoin cho sẽ không biến mất cùng với số tiền của anh ta. Cách thức tương tự cũng từng xảy ra với diễn đàn Bitcoin và các kênh IRC bằng cách tin tưởng vào điểm danh tiếng của một cá nhân tham gia vào giao dịch. Điều này là phổ biến trong tất cả các giao dịch P2P. Các yếu tố như tuổi của tài khoản và tần suất giao dịch là một phần cốt lõi của các nền tảng như Craiglist và LocalBitcoins. Tuy nhiên, nó cũng đi kèm với nguy cơ lừa đảo các cá nhân khi đã có được niềm tin. Với sự xuất hiện của các sàn giao dịch như Coinbase và Mt Gox, nhu cầu về điểm danh tiếng tin cậy đã biến mất. Các cá nhân có thể gửi tiền vào một tài khoản tập trung và giao dịch với nhau. Tuy nhiên, rủi ro giám hộ đi kèm với nó. Như chúng ta đã thấy với Mt Gox, rủi ro lưu ký khi gửi tiền với một bên trung tâm là khá cao.
Khi số lượng tài sản kỹ thuật số trong hệ sinh thái tăng lên với việc các nhà phát triển phát hành mã thông báo của họ, các sàn giao dịch tập trung trở thành người giữ thanh khoản. Các sàn giao dịch thường yêu cầu có khi hơn một triệu đô la chỉ để niêm yết mã thông báo. “Dịch vụ giá trị gia tăng” như tạo thị trường cho tài sản hoặc gửi e-mail đến người dùng của họ đã từng được rao bán. Thách thức với điều này là nó đặt các đội ngũ có ít nguồn lực vào một vị thế bất lợi. Mặc dù các sàn giao dịch tập trung đã phát huy vai trò của mình, nhưng theo thời gian, việc dựa vào chúng để đi vào thị trường trở nên không thực tế. Khi số lượng tài sản kỹ thuật số trong hệ sinh thái của chúng ta tăng lên như gameshow, thì mã thông báo cá nhân và các đại diện khác của giá trị trên chuỗi, sẽ trở nên cần thiết phải có cơ sở hạ tầng cho phép trao đổi tài sản này sang tài sản khác mà không cần bên trung gian. Và đây chính là nơi các nhà tạo lập thị trường tự động và các nhóm thanh khoản đóng góp vai trò, tức thay thế những người giữ cổng bằng các dòng mã.
Một nhà tạo lập thị trường tự động có thể niêm yết và trao đổi các tài sản kỹ thuật số mà không cần sự trợ giúp của sổ lệnh. Không giống như các sàn giao dịch tập trung, sàn phi tập trung – không có ai đặt lệnh mua và đặt giá bán cho một tài sản. Một công thức gần đúng được sử dụng để xác định giá của một tài sản. Điều này có nghĩa là giá của các tài sản trong một sản phẩm tạo lập thị trường tự động chỉ di chuyển khi giao dịch xảy ra và như vậy rất ít bị tác động bởi yếu tố bên ngoài. Đối với các tài sản như Ethereum được niêm yết trên các sàn giao dịch tập trung, đôi khi giá có thể khác với giá trên sàn giao dịch này. Trong những trường hợp này, nó trở nên có lợi khi kinh doanh chênh lệch giá và đưa giá lên AMM ngang bằng. Các nhà tạo lập thị trường tự động rất quan trọng vì người ta có thể khởi động thanh khoản với ít tài nguyên hơn và như tên gọi – mà không cần một nhà tạo lập thị trường. Các sản phẩm như 0x và Kyber hoạt động vì có các khuyến khích cho mọi người thực hiện giao dịch trên chúng. Mặt khác, các nhà tạo lập thị trường tự động khuyến khích những người cam kết cung cấp tính thanh khoản (dưới dạng tài sản nhàn rỗi) với lợi nhuận thu được từ phí giao dịch và phần thưởng mã thông báo.
Giải thích biệt ngữ
Trong bối cảnh các giải pháp lợi nhuận liên quan đến trao đổi, có ba dự án chính cần biết – Uniswap, Curve. fi và Balancer. Mỗi cái đều có các cơ chế khuyến khích như chúng ta sẽ thấy ngay sau đây. Nhưng trước khi chúng ta đi sâu vào vấn đề đó, có hai khái niệm cần lưu ý.
1. Nhóm thanh khoản (Liquidity Pool): Hãy coi đây là tổng tài sản đã được cung cấp cho một nền tảng như Uniswap để cho phép người dùng giao dịch tài sản này sang tài sản khác. Nó là số dư tổng hợp tiền gửi của người dùng từ các cá nhân muốn tạo ra lợi nhuận. Quy mô của một nhóm thanh khoản càng lớn, thì khả năng nó có thể hấp thụ các giao dịch lớn trong thời gian ngắn càng cao. Vấn đề này là một trong những chỉ trích chính của tài chính phi tập trung ngày nay là không có khả năng trao đổi tài sản kỹ thuật số trị giá hơn 100.000 đô la sang tài sản kỹ thuật số khác mà không có cái gọi là trượt giá. Sự trượt giá có thể được mô tả là sự khác biệt giữa giá bạn hy vọng nhận được và mức giá mà bạn thực sự đã trả cho một tài sản khi bạn giao dịch nó.
2. Tổn thất vĩnh viễn (Impermanent Loss): Khi cung cấp tài sản kỹ thuật số cho các nền tảng như Uniswap, có rủi ro là tài sản của bạn không thể giao dịch trở lại giá trị ban đầu và điều đó có nghĩa là bạn bị lỗ khi tham gia vào nhóm thanh khoản. Lý do cho điều này được giải thích thêm bên dưới trong bối cảnh của từng nền tảng. Nhưng đây là những gì bạn cần biết bây giờ. Tổn thất vĩnh viễn xuất hiện từ tình huống mà các nhà giao dịch không có động cơ để thực hiện giao dịch – dẫn đến những người đã cung cấp tài sản cho một nhóm thanh khoản với hy vọng tạo ra lợi nhuận sẽ bị mất tiền. Chúng chủ yếu là kết quả của tình huống tài sản được giao dịch giảm giá trên một nền tảng phi tập trung so với những gì nó đang được giao dịch trên một sàn giao dịch tập trung. Để biết thêm về khái niệm bể thanh khoản, tôi khuyên bạn nên đọc bài viết này của Pintail.
3.Khai thác thanh khoản(Liquidity Mining): Hành động cung cấp tài sản cho thị trường để nhận phần thưởng có thể bằng mã thông báo có giá trị của nền tảng. Cá nhân cung cấp tính thanh khoản sẽ chịu rủi ro khi tài sản được cung cấp dao động về giá, nhưng có lợi khi bán mã thông báo thưởng ra đô la và tối đa hóa lợi nhuận. Điều này phổ biến ở một số sàn giao dịch châu Á vào năm 2018. Đáng buồn thay, vì phản ứng ngay lập tức của bất kỳ ai nhận được các mã thông báo thưởng này là bán, nên giá có xu hướng giảm theo thời gian.
Với ba biệt ngữ giải thích ở trên, giờ hãy xem cách các nhà tạo lập thị trường tự động nổi bật của ngành hoạt động như thế nào và người dùng có những ưu đãi gì.
Xin hiểu nhóm thanh khoản trong bài này tức là Bể thanh khoản hay Pool thanh khoản
Uniswap chạy trên một phương trình đơn giản tuân theo mô hình X * Y = K. Trong đó K là hằng số. Trong tình huống giả định, hãy xem xét một nhóm thanh khoản ban đầu với 50 Ethereum và 10.000 USD và K không đổi ở mức 10.000. Y ở đây sẽ là giá của tài sản.
Giả sử X là nguồn cung Ethereum (50), Y sẽ là giá ETH được giao dịch.
Trong trường hợp này, ta có Y=10,0000 / 50 = 200 vì chúng ta có K = 10.000 là một hằng số. Nếu ai đó vào và mua Ethereum , họ sẽ xóa Ethereum (X) và thêm vào số đô la trong nhóm thanh khoản.
Giả sử họ đã mua hai Ethereum ở giá 200. Điều này sẽ làm cho giá trị X = 48 và làm thay đổi giá trị của Y. Vì giá trị K ở đây là một hằng số, giá của Ethereum sẽ cần phải thay đổi để K không đổi. Để tính toán điều này – chúng ta có 10.000 / 48 = 208 đô la là giá mới.
Tương tự, trong giao dịch tiếp theo, nếu ai đó quyết định bán một lượng lớn Ethereum , thì nguồn cung Ethereum trong nhóm sẽ tăng lên. Giả sử ai đó sau một thời gian muốn bán 7 Ethereum. Tổng số ETH lúc này trên nhóm sẽ là 48 (từ số dư trước đó) + 7 = 55 ETH. Vì X bây giờ là 55, sẽ cần phải có sự thay đổi trong giá trị của Y (giá) để phản ánh cung và cầu mới .
Vì K là 10.000, chúng ta chia nó cho 55 để nhận được giá mới. Trong trường hợp này, con số đó sẽ là $ 181. Nguồn cung đô la trong nhóm bây giờ sẽ là 10.400- (7 * 181) = 9133 đô la
Như bạn có thể thấy, phương pháp thuật toán để cho giá hoạt động có lợi thế của nó theo nghĩa là nó có thể tự vận hành giá mà không cần đặt lệnh theo cách trao đổi tập trung. Nó cũng làm cho khả năng thao túng ít hơn vì bạn không thể nhìn thấy lệnh của các nhà giao dịch khác trong trường hợp này. Thách thức ở đây là giá sẽ dao động dữ dội nếu số lượng ETH hoặc đô la trong nhóm thanh khoản không đủ cao. Sự biến động cao là một phần khiến Uniswap trở nên rủi ro. Quan trọng hơn, những người cung cấp tính thanh khoản cho một nhóm có thể mất lợi nhuận của họ trong một nhóm nếu một lệnh lớn di chuyển giá theo một hướng và các giao dịch mới không bổ sung cho nhóm. Sự khác biệt quan trọng giữa Uniswap và Curve là trước đây, tính thanh khoản được phân chia trên nhiều loại tài sản, điều này thường có thể dẫn đến việc định giá không hiệu quả. Trên hợp đồng của Curve, nó tập trung vào một số tài sản chủ yếu là stablecoin ở mức giá nằm trong vài điểm phần trăm là 1 đô la. Các mã thông báo như UMA giao thức đã bắt đầu phát hành trực tiếp trên Uniswap vì nó cho phép thị trường xác định giá của một tài sản mà không cần các sàn giao dịch tập trung tham gia vào với các khoản phí khổng lồ.
Cơ chế ưu đãi trong Uniswap: Uniswap tính phí 0,3% cho tất cả các giao dịch diễn ra thông qua nền tảng. Khi một cá nhân đưa mã thông báo vào nhóm tạo thanh khoản, anh ta sẽ nhận được một phần phí được tạo ra tương ứng với số tiền của nhóm mà họ tạo ra thanh khoản. Thách thức ở đây là phí tạo ra hoàn toàn phụ thuộc vào số lượng và quy mô giao dịch xảy ra thông qua nhà tạo lập thị trường tự động. Nếu có sự thiếu hụt giao dịch xảy ra trên nền tảng, có thể không có động lực nào cho các cá nhân cung cấp thanh khoản cho chính nền tảng.
Uniswap pairs tạo ra mỗi ngày
Nếu bạn có thể loại bỏ sự biến động cao tài sản trên Uniswap và chỉ trao đổi giữa các loại tiền tệ ổn định, khi đó bạn có thể hưởng lợi từ phí, đồng thời giảm xác suất tổn thất vĩnh viễn. Curve tập trung đặc biệt vào triết lý này. Các cá nhân có thể thêm thanh khoản bằng đô la ổn định, cho phép giao dịch các cặp USD khác nhau (ví dụ: DAI, USDT, USDC ) và hoán đổi giữa chúng. Vì tất cả đều giao dịch nhiều hơn hoặc ít hơn xung quanh 1 đô la, tổn thất xảy ra thấp hơn vì tổn thất vĩnh viễn thấp hơn do biến động thấp hơn . “Sự sáng giá” ở đây là tập trung vào sự ổn định của tài sản và khối lượng. Curve thường xuyên có thể hấp thụ khối lượng hàng trăm nghìn đô la với mức trượt giá tương đối thấp do các quỹ thanh khoản lớn mà nó có. Quan trọng hơn, vì nền tảng chủ yếu tập trung vào stablecoin, nó chỉ cần cung cấp tính thanh khoản khoảng vài điểm phần trăm là 1 đô la và tập trung phần lớn tính thanh khoản vào các tài sản bằng đô la. Như bạn có thể thấy, phần lớn khối lượng đến từ stablecoin và gần đây là giữa các biến thể khác nhau của Bitcoin được chốt .
Bạn có thể đọc thêm về cách Curve hoạt động trong whitepaper của họ hoặc Câu hỏi thường gặp được viết này .
Cơ chế khuyến khích trong Curve: Curve có phí 0,04% liên quan đến mỗi giao dịch trên đó. Điều này được phân phối cho những người cung cấp mã thông báo để cung cấp tính thanh khoản trên nền tảng. Các mã thông báo không được sử dụng trong Curve cũng được chuyển đổi thành cTokens (mã thông báo kết hợp) để nhận được lợi nhuận từ việc cung cấp các khoản vay trên nền tảng. Điều này đảm bảo người dùng nhận được một khoản phí lãi suất cơ bản (từ Compound) và một khoản lợi nhuận bổ sung từ việc tạo thị trường xảy ra trên chính Curve. Đã có đề cập đến việc khởi chạy mã thông báo, nhưng chi tiết cụ thể vẫn chưa được công bố.
Balancer thú vị hơn vì nó cho phép các cá nhân có một hỗn hợp các mã thông báo được phân bổ vào một nhóm thanh khoản tự tạo. Dự án mô tả mình ban đầu như một ETF. Thay vì trả cho người giao dịch một khoản phí để quản lý một nhóm, Balancer giúp các cá nhân có thể kiếm tiền từ việc cung cấp tính thanh khoản cho một nhóm. Nói cách khác – họ xác định số lượng và hỗn hợp tài sản mà họ muốn nắm giữ và nhận một khoản phí để cung cấp nó cho một nhóm thanh khoản. Trong khi công thức đằng sau Balancer hơi phức tạp để tóm tắt trong phần này, đây là cách nó khác với DEX khác:
– Thay vì chỉ có hai tài sản tạo thành 1 cặp , Balancer có thể kết hợp nhiều tài sản. Điều này có nghĩa là một danh mục đầu tư đã được xây dựng bởi ai đó đang tìm cách nắm giữ có thể được hệ thống hấp thụ. Theo Câu hỏi thường gặp của họ , mức tối đa của hỗn hợp tính đến thời điểm hiện tại là tám.
– Balancer cho phép cân bằng pool thanh khoản tùy chỉnh. Điều này có nghĩa là ai đó có số lượng đáng kể mã thông báo “x” đang tìm cách cung cấp tính thanh khoản trong ETH, có thể tạo ra một nhóm được cân bằng 80% trong mã thông báo x và 20% trong ETH . Giúp các altcoin dễ dàng cung cấp cơ chế thanh khoản hơn mà không yêu cầu trao đổi tập trung.
– Phí trên Balancer có thể được đặt theo việc cung cấp của nhà cung cấp thanh khoản. Nó nằm trong khoảng từ 0,0001% đến 10%.
Cơ chế khuyến khích đang diễn ra trong Balancer là lợi nhuận đến từ nhóm giao dịch. Tất cả các khoản phí do nhóm thiết lập sẽ trả về các nhà cung cấp thanh khoản trên Balancer kể từ bây giờ. Điều này có nghĩa là các cá nhân vốn có khuynh hướng muốn có phí cao hơn vì nó là một biến số có thể được thiết lập bởi nhóm. Nếu một nhóm có mức phí quá cao, các cá nhân không có động lực để giao dịch trên Balancer vì các sàn giao dịch tập trung sẽ có mức phí tốt hơn. Do đó, các khoản phí thấp hơn được khuyến khích đối với phần thưởng mã thông báo được trao. Toàn bộ thông số kỹ thuật về khai thác thanh khoản của họ có thể được đọc tại đây .
Các nhà giao dịch trên Balancer đã tăng hơn 20 lần (~ 70 đến 1400+) do các ưu đãi dựa trên mã thông báo đã khởi động. Cho đến nay, Balancer có khối lượng hơn 40 triệu đô la .
Tại sao Balancer có mặt trên tất cả các tin tức? Ngoài thực tế là Balancer là một trong những dự án đã cho thấy sức hút và dần dần được token hóa, có một thực tế là phần thưởng đầu tiên của Balancer vừa ra mắt. Trong số 100 triệu mã thông báo Balancer, 25 triệu được phân bổ cho những người sáng lập và nhà đầu tư. Balancer đã huy động được 3 triệu đô la với giá ban đầu là 0,6 đô la cho mỗi mã thông báo. Khi viết bài này, nó giao dịch ở mức 20 đô la. Khoảng 7,5 triệu mã thông báo Balancer sẽ được phát hành trong một năm. Giá mã thông báo cao cho Balancer có nghĩa là các cá nhân có thể hưởng lợi từ các mã thông báo mà họ nhận được như một phần thưởng (được bán trên thị trường) và lợi nhuận trên các tài sản cơ bản mà họ cung cấp. Như chúng ta đã thấy với Compound, điều này sẽ thú vị miễn là giá của tài sản phần thưởng vẫn ở mức cao.
Giá Balancer ngày hôm nay-11.09.20
Tương lai của AMM là gì?
Các nhà tạo lập thị trường tự động đã được hoàn thiện chậm trong nhiều năm và sự thúc đẩy gần đây để phân quyền quản trị thông qua các mã thông báo đã thúc đẩy mức độ quan tâm mới đối với họ. Một chủ đề phổ biến mà chúng ta đang thấy là thúc đẩy dần dần việc phát hành mã thông báo và cho phép cộng đồng tự quản lý dự án. Điều này hoạt động miễn là lợi nhuận của quản trị (ví dụ: phí) tự nó có giá trị hơn chi phí cơ hội của việc không làm như vậy. Điều đó có nghĩa là gì? Hiện đang là LP trên Balancer sẽ có ý nghĩa khi xem xét các rủi ro liên quan do giá của mã thông báo ngày hôm nay cao ($ 20). Tuy nhiên, khi nó giảm dần – nếu khối lượng trên nền tảng tự nó không tăng đủ cao để tạo đủ doanh thu từ phí, sẽ không lâu nữa trước khi các nhà cung cấp thanh khoản mất lãi. Theo hướng này, doanh thu tích lũy trên Balancer là $ 140k trên tổng khối lượng $ 40 triệu cho đến nay. Nếu con số đó không tăng theo thời gian, các nhà cung cấp thanh khoản được khuyến khích có thể rời khỏi nền tảng. Lập luận ngược lại cho điều này là vì phần thưởng được khuyến khích trên các AMM như Balancer tỷ lệ thuận với phần của nhóm thanh khoản mà một cá nhân đang cung cấp thanh khoản, phần thưởng mà người đó nhận được sẽ tăng lên khi các nhà cung cấp thanh khoản khác rời đi. Số tiền cao hơn trong phần thưởng mã thông báo Balancer sẽ chứng minh cho LP ở lại.
LP=Nhà cung cấp thanh khoản
Hiện tại, có thể nói rằng sự quan tâm đến chính mã thông báo cơ bản là điều đang thúc đẩy sự quan tâm. Đối với các nền tảng lâu đời hơn như Uniswap, khối lượng đã đạt đến một con số đủ lớn để chứng minh sự quan tâm vẫn đang tiếp tục. Với bối cảnh một mình Uniswap có khồi lượng $169 triệu trong bảy ngày qua. Đó là hơn $ 570,000 một tuần được phân phối phí. Vì con số này tương đối cao, nên các cá nhân sẽ quan tâm đến việc quản trị nền tảng sẽ hoạt động như thế nào. Nói cách khác – các dự án phi tập trung có AMM sẽ cần doanh thu cao để có thể biện minh cho phí bảo hiểm cho các mã thông báo quản trị của họ. Tôi cho rằng đây là một mô hình tốt hơn so với mô hình vốn mạo hiểm truyền thống vì nó đảm bảo các dự án đã chết mà không có doanh thu thì không có cơ hội tồn tại mãi như những thây ma về nguồn tiền tư nhân trong nhiều năm. Tính lưu động của vốn trong DeFi có nghĩa là các nhà cung cấp thanh khoản lớn sẽ chuyển vốn sang các nền tảng có lợi suất cao nhất mọi lúc.
Tôi rất vui vì sự đổi mới mà không gian này có thể mang lại. Với ý tưởng rằng bạn có thể kết hợp nhiều loại tài sản và có một thị trường chạy cho nó chỉ với mã và công thức có thể được sử dụng theo nhiều cách. Thứ nhất, các mã thông báo cá nhân đã được giao dịch trên Balancer. Trong tương lai, tôi sẽ không ngạc nhiên khi thấy các thỏa thuận chia sẻ thu nhập và quyền sở hữu trí tuệ được mã hóa được niêm yết trên các nền tảng như Balancer. Về cơ bản, họ đang loại bỏ những người trung gian từng kết nối các công ty phát hành với thị trường. Gần giống như cách Wordpress tạo một ấn phẩm dễ dàng bằng một vài cú nhấp chuột và lấy đi sức mạnh từ báo chí.
Hy vọng đọc đến đây bạn đã hiểu về thị trường DeFi và cách nó đang tạo ra lợi nhuận.
Đầu tư vào dự án blockchain, tiền mã hoá, chứng khoán...rất tiềm năng nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro cao, bạn chỉ nên đầu tư trong phạm vi tài chính cho phép của bạn. Chúng tôi khuyến nghị bạn hãy trang bị kiến thức, tìm hiểu thật kỹ và có tư vấn từ chuyên gia trong lãnh vực bạn có ý định đầu tư.
Để không bỏ lỡ thông tin mới trên Bitcoininus, vui lòng theo dõi kênh Telegram / FB hoặc đăng ký nhận e-mail.
